Thưa quý vị độc giả quan tâm, vẫn đề tị nạn và hoàn cảnh bấp bênh của người tị nạn tại các quốc gia kế cạnh Việt Nam như Thái Lan và Cambot vổn dĩ hết sức đáng lo ngại. Càng lo ngại hơn khi văn phòng UNHCR ( Cao Ủy Liên Hợp Quốc Về Người Tị Nạn ) đã chính thức đóng cửa cách đây một năm. Câu hỏi đặt ra là số phận những người Thượng, người Việt, người Khome chom… tị nạn chính trị, tị nạn tôn giáo… tại đây ra sao là một điều không dể có được lời đáp. Với một tâm lý sẽ chia những nguy hiểm đang ngày đêm rình rập họ, những khó khăn trên con đường tồn tại để chờ ngày xuất bến, những mâu thuẩn trong các nhóm người tị nạn… mà chính tác giả bài viết đã trãi qua, nên tôi đã mạnh dạn viết bài viết này, với một hy vọng duy nhất mong sao con đường tị nạn của họ đừng gặp phải những sai lầm mà chính tôi đã đi qua.
Mọi người chắc còn nhớ vào năm 2006-2008, số người di dân qua Cambot, số người vượt thoát khỏi sự đàn áp của Cộng Sản rất nhiều, như vụ người Thượng ở Đaklak, Đaknong, Ban Mê Thuộc, Gia Lai… lên con số hàng trăm người, số người Khơme chom cũng lên con số tương tự, ngoài ra còn có người Tin Lành bị đàn áp và người của các tổ chức chống cộng trước đây… nên có thể nói số lượng người mang quốc tịch Việt Nam tị nạn tại Cambot là hết sức lớn.
Điều đáng buồn là chính quyền sở tại gắn chặt nhiều ích lợi với chế độ cộng sản, nên việc chính quyền Việt Nam đã tác động lên chính phủ Cambot nhằm ép người tị nạn hồi hương và tiếp tục chịu đựng tù đày khi trở về là điều đã hiện hữu và không còn phải bàn cải thêm nữa. Theo một bài viết trên mạng thì việc nhà chính quyền Cambot tìm cách hạn chế tối đa mọi quyền hạn của UNHCR ở đây, tìm cách trốn tránh trách nhiệm đối với Công Ước Tị Nạn 1951 mà nhà nước này đã ký. Cho nên số phận của người tị nạn được cấp quy chế tị nạn tại Cambot từ năm 2008 đến nay hầu như hạn hữu và có thể nói là không có.
Sự việc này kéo theo sau đó là hàng chục người bị áp giải hồi hương, nhiều người Thượng đã vào tù khi mới đặt chân trở lại quê nhà… Hiện nay trong các trại tù rãi rác từ Đồng Nai cho tới Thanh Hóa, nhiều người tù chính trị nay đã mãn hạn tù đều được chứng kiến tận mắt.
Sự kiện sau khi tôi vượt thoát khỏi Cambot, và sau khi trình bày cụ thể trên đài RFA, nên số lượng người mang quốc tịch Việt Nam hay các tù nhân chính trị đã đến nơi để kiểm chứng các điều trên. Do đó biết được thông tin UNHCR đã chính thức đóng cửa tại Cambot là hoàn toàn chính xác, và số phận của người tị nạn CS tại đây đều được chuyển giao cho Cục Quản Lý Xuất Nhập Cảnh nước này.
Đến đây người đọc cũng đã hình dung được số phận của người tị nạn cộng sản tại đây. Việc đóng cửa UNHCR đã chặt đứt con đường tìm tới tự do của họ, trở về Việt Nam thi chịu cảnh tù đày và thời gian tù đày này sẽ làm gia đình tan nát, ly tán… Nhưng ở lại chịu đựng cảnh sống bất hợp pháp với rũi ro trở về rất lớn, con đường khả thi là chạy qua các nước kế cận còn tồn tạ văn phòng UNHCR như Thái Lan…
Tuy nhiên việc chạy sang Thái Lan cũng là một lựa chọn gian nan và khổ cực. Tại đây người tị nạn không thể tự minh thuê nhà ở, trong khi chờ đợi Cao Ủy Tị Nạn gọi lên trình diện và cấp giấy tạm ( lưu ý: Cao Ủy tị nạn không làm việc với người tị nạn ngay, mà chính người tị nạn phải nộp đơn, ghi danh tại cửa của UNHCR, tự mình bỏ đơn vào thùng thư và chờ ngày được gọi). Do đó rất cần sự giúp sức của những người đã có đầy đủ giấy tờ tị nạn, biết tiếng Thái giúp đở cho việc ăn ở được an toàn, vì cảnh sát Thái luôn gắt gao trong vẫn đề nhập cư đối với dân Việt.
Việc các phe nhóm đang đánh phá nhau và tranh giành những nguồn tài trợ, hoạc cạnh tranh vé đi tị nạn là hoàn toàn có thật do đó nếu ai đó có dự tính qua Thái tị nạn thì cần phải có một ít tài chính nào đó, để tự chủ trong lúc đầu, tự mình làm đơn thư ( theo tài liệu của Cao Ủy Tị Nạn đã hướng dẫn), sau đó nhất định phải đi cùng một người nào đó đã ở Thái lâu ngày, thông thuộc đường sá, biết rõ địa chỉ Cao Ủy Tị Nạn, phải tự mình ghi danh ( xin bảo vệ một form giấy nhỏ với mẩu in sẳn), điền thông tin đầy đủ, kẹp cùng tờ đơn của mình, sau đó mới bỏ vào thùng thư. Việc làm này nhằm tránh sai sót khi chưa ghi danh, dù nộp đơn nhưng cao ủy vẫn không gọi, thứ 2 là phải tự mình chứng thực việc nộp đơn của chính mình, tránh trường hợp người cầm đơn nộp hộ nhưng không hề nộp, nhằm loại bớt một cá nhân cạnh tranh suất đi nước thứ ba… Hay tìm cách để ràng buộc tham gia vào một tổ chức nào đó.
Trong thời gian chờ Cao Ủy Tị gọi đến mình, quý vị nên tranh thủ thời gian để gặp gỡ tối đa những người Việt tị nạn trước đây, có uy tín, đã đậu tị nạn, hoạc các tổ chức thiện nguyện như tổ chức như Ủy Ban Cứu Trợ Người Vượt Biển… để nghe thông tin tư vấn về việc viết đơn thư, hay những thủ tục pháp lý cho những bước kế tiếp, hoạc nhờ kêu gọi hổ trợ về tài chính… Tuy nhiên Cao Ủy Tị Nạn trong quá trình xét hồ sơ tị nạn sẽ làm việc trực tiếp với quý vị mà không qua một trung gian luật sư của các tổ chức này. Nhưng khi quý vị đậu tị nạn thì vai trò của các tổ chức này là hết sức cần thiết. Ngoài ra quý vị cũng phải chuyển bị tâm lý vì thời gian sống tại Thái nhanh thì mất 2 năm, hay có những người đã ở đây trên 10 năm…
Một trong những yêu cầu mà Cao Ủy đưa ra là không nên tụ tập và kết thành tổ chức, hành động này dể gây kích động, không nên biểu tình… Nhằm hạn chế hết mọi khả năng cảnh sát di trú Thái bắt được đưa về nhà tù dành cho người nhập cư trái phép. Một điều cần biết là giấy chứng thực được Cao Ủy Tị Nạn cấp không có chức năng thay thể Visa hay CMND của bạn, do đó những bảo trợ của pháp luật Thái hầu như không có, nhưng khi bị bắt quý vị có thể liên hệ với nhân viên Cao Ủy và họ sẽ tìm cách can thiệp…
Lý Đông
Phần dưới đây tôi xin đính kèm tại liệu của UNHCR bằng tiếng Anh, quý vị nào thấy cần cho mình có thể tham chiếu .
I
Î How do I know if I am a refugee?
Î What is Refugee Status Determination (RSD)?
Î How long will everything take if I apply for
refugee status?
Do you have questions like these? This booklet will answer
these questions and provide more useful information about the
process of applying for refugee status. It will also direct you to
some organizations which can answer further questions or help
you with basic needs while you wait for your claim to be
determined.
Section 1: Basic information about UNHCR and what you can
expect in the process.
Section 2: The definition of a refugee and the criteria for
deciding who is a refugee.
Section 3: How you can apply for refugee status. You will
need to take three steps:
n As soon as possible after you arrival in Thailand:
Register with UNHCR.
o About 12 weeks later: Undergo an interview with UNHCR
to determine if you are eligible for refugee status.
Z About 12 weeks later: Await the results of your interview
at that point you will be provided with more information about the
next steps involved.
Introduction
4 Version 3.1.0, July 2010
1. What can I expect from UNHCR?
1. UNHCR is a humanitarian agency. Its mission is to assist
refugees and asylum seekers to facilitate durable (long-term) solutions
for them. There is no need to be afraid of UNHCR or UNHCR staff, and
you should always tell the truth.
2. Everything you tell UNHCR staff is confidential.
Nothing you say will be reported to anyone, including your family or
your government, without your written permission that is asked during
the registration process. However, UNHCR may compare claims of
family members or share information with other UNHCR offices as
necessary to verify and process applications.
3. Asylum-seekers can receive some limited assistance
from UNHCR and other agencies.
UNHCR and other organizations look at each individual situation to
determine what the needs are, then decide on an appropriate solution
for each person.
4. Refugee status is based on a set of criteria determined
by convention.
This means the person evaluating your claim does not have the
freedom to make any decision they want to. Instead, each claim is
examined objectively to see if it meets the criteria. Some claims may
not meet the refugee definition [see pages 8 and 10 of this booklet]
and may be denied. If your claim is denied, you have the right to
appeal, following which another Eligibility Officer will evaluate your
claim.
5. UNHCR will do its best to find a durable solution for
refugees. UNHCR will look at each refugee’s situation and try to find
a long-term solution, such as voluntary repatriation, local integration
and resettlement.
Remark: However, Registering with UNHCR does not
automatically guarantee assistance with money, food, housing,
health care or employment. There is a separate process to receive
assistance from other organizations while your refugee application is
being assessed. Version 3.1.0, July 2010 5
Î What does “UNHCR” stands for?
United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR) is
the United Nations (UN) Refugee Agency.
Î What does UNHCR do?
UNHCR’s mandate is to provide international protection to
refugees and in collaboration with governments seek permanent
solutions for the problems of refugees.
The top priority is to safeguard the rights and well-being of
refugees who are fleeing persecution and to help them find
durable solutions, or solutions for their long-term needs.
Î Will UNHCR services cost me money?
Questions about UNHCR?
Refugee Status is determined by the UNHCR,
based on the criteria in the 1951 Refugee
Convention. UNHCR acting under the authority of the
UN General Assembly is responsible for carrying out
refugee status determination (RSD), or determining who
meets the refugee criteria.
See Page 8-10 to find out how UNHCR decides if a
person is a refugee.
NO! All UNHCR services are free!
You should never be asked to pay
for any service and documents at any stage
in the process.
6 Version 3.1.0, July 2010
Î What can UNHCR do for me?
9 Do its best to make sure you are safely admitted and registered in
Thailand.
9 Provide you an opportunity to present your claim for asylum, describe the
problems you faced, if any, and the fear you have if you return to your country
of nationality or home country.
9 Assist you if you are detained for illegal entry and stay in Thailand
9 Advocate for you not to be returned to a country where you would face
persecution
9 Recognize you as a refugee in need of international protection
9 Advocate for you not to be returned to a country where you
would face persecution
9 Work with you to find the best solution for your future
Î What CANNOT UNHCR do for me?
8 Legalize your stay in Thailand, or make you a legal alien or Thai
citizen
8 Help to extend your visa
8 Get you a work permit
8 Intervene for your release in relation to criminal allegation under
fair judicial process
8 Guarantee you will be resettled to a third county
8 Guarantee you will be released from immigration detention
If, based on the refugee criteria, you are a genuine
refugee, R R :
If you are seeking asylum, N: N
If you are seeking asylum, :Version 3.1.0, July 2010 7
Î What if I have been mistreated by UNHCR staff?
3 Fill out a complaint form [available at UNHCR office] and leave
it at the complaint box at the UNHCR office or with a staff
member there. Or, send your complaint to:
3 Give your name, nationality, date of birth, country of
origin, and file number so UNHCR can identify you and help
resolve your problem.
9 Filing a complaint will not negatively affect your application.
Î When should I complain?
9 If a UNHCR staff member requests money.
9 If you experience any suspect and/or on act of fraud,
harassment, or other misconduct from a UNHCR staff.
2.
9 Are you a national of some country? If so, that is your country
of origin.
9 If you are not a national, where did you live on a regular basis
before you came to Thailand? This is your place of “habitual
residence”.
9 Being outside your country of origin is not enough to make
you a refugee. The difference between refugees and other
kinds of migrants is that refugees do not choose to leave or
stay away from their countries, but are forced to leave out of
a well-founded fear of persecution.
According to 1951 REFUGEE
CONVENTION CRITERIA, to be
recognized as a refugee, you must face
persecution because of your:
You can be a refugee if you fear persecution because
someone believes you have one of the above
characteristics, although, in reality you do not have
them.
10 Version 3.1.0, July 2010
3.
n: n
9 Country of origin simply means the country you lived in on a regular
basis before you came to Thailand.
3 It does not mean a country you might have stopped briefly or
where you transited on your way to Thailand.
H. StalderVersion 3.1.0, July 2010 11
Î What should I bring?
9 A written statement of your claim.
9 Any official documents you have, such as travel documents,
personal identification documents, birth certificates or school
records.
9 Your current address and telephone number in Thailand.
9 Other documents provided to support your statements
Î What if I cannot speak English?
UNHCR has interpreters speaking many different languages. They
can help you throughout the process, including helping to translate,
interpret, and write your claim. Just ask for help when you register.
All interpreters are under an obligation to be neutral and to
keep your information confidential.
Î What is a File number?
A File Number is a number UNHCR assigns each asylum-seeker in
order to keep track of each person and his or her individual claim.
Î How do I register?
9 Come to the UNHCR office in person with any family members
who are also applying for refugee status.
9 You and your spouse/partner should each submit your own
applications.
9 Fill out the UNHCR registration form.
3. What is refugee status
determination?
Step One:
12 Version 3.1.0, July 2010
Î Can my family apply for refugee status with me?
When you apply for refugee status, your family members should apply at
the same time. All adult members (18 years and above) will need to submit
his/her own claim and will be interviewed individually. Make sure you bring
all your documents to prove that you are family.
Î Which family members can apply with me?
9 Your spouse
9 Your children under 18 years of age
Î What if I am the main asylum-seeker, and I am under 18?
9 Your parents or primary care-givers can apply with you
9 Your siblings under 18 years of age can also apply with you
9 Any other person who is also dependent on your care-giver can apply
with you
Î What if I am a child traveling alone without an adult or
family member taking care of me?
Make sure you tell UNHCR staff immediately when you register, fill out
a special form so UNHCR can help you as soon as possible, by conducting Best
Interest Assessment (BIA). You should give information as much as you
know.
Î What should I write in my statement?
s s
9 T: What events caused you to leave your country of T
origin? Describe your life up to now: birth, family, education,
work, problems, etc.
9 Y: Why did those events happen? Y Provide details of
those events. Did you move to another area in your country? If
not, why not?
9 O: Who harm you? O Who do you fear?
H. Stalder Version 3.1.0, July 2010 13
3 Write clear and complete reason on why you left your country
or origin.
3 Include as much details as possible from the earliest (first) to
the latest (most recent), such as dates, places, names, and the
kinds of problems you have suffered.
3 Describe at least the time of your or other events in the
period, if you don’t know exact dates.
3 If you entered Thailand long time ago but did not register
immediately, explain why it took you time to contact UNHCR.
What have you done during the time? Where have you been?
With whom?
3 If you receive legal assistance, fill out the Authorization to Act
as a Legal Representation form
8 Don’t worry if you do not remember every event or date.
8 Don’t make up or change information or documents. Your
claim may be rejected if it appears that you are not telling the
truth.
8 Don’t pay someone to help you with your application.
8 Don’t copy someone else’s statement.
Please don’t:
Please do:
14 Version 3.1.0, July 2010
Î What if I am embarrassed or afraid?
3 You should not be afraid or embarrassed at any stage in the
refugee status determination procedure. Everything you say
will be treated as confidential.
3 You will be interviewed separately from your family and no one can
know what you tell UNHCR.
3 You can ask for a time-off if you need to stop during the course of
the interview.
3 Women can also request to be interviewed by a woman.
Î What happens after I register?
3 You will receive an interview appointment.
3 You will receive an individual asylum-seeker certificate
3 You should carry the original certificate with you at all times.
UNHCR is a neutral organization.
It is always best to give the
complete truth. Version 3.1.0, July 2010 15
Î Why do I need to have an interview?
The purpose of the interview is to determine whether or not you
are a refugee based on the refugee criteria.
Î What will I be asked?
You will be asked your personal and family background about what
events caused you to leave your country of origin, why did those
events happen, who harm you, why cannot you return to your
country of origin, etc. Give information as much as you have.
Î What if I cannot attend my interview?
If you do not contact UNHCR, your file will remain active for
six weeks. After that it will be closed. Please inform UNHCR, if
you cannot attend the interview.
Please don’t forget to:
3 Inform UNHCR when you change your address and
telephone number.
3 Keep your appointment slip. It lists your file number,
date and time of your interview.
Step Two:
O. Smith
16 Version 3.1.0, July 2010
Î How should I behave while waiting for result?
¾ Do Not attend public gatherings which are not peaceful
¾ Avoid unnecessary travel and leaving your residence late at
night
¾ Avoid demonstrating in front of embassies and the United
Nations Building or other public places.
¾ Avoid engaging in political activities
¾ Do not get into conflict or quarrel with anyone
¾ Keep a low profile
¾ Do not make noise at night or stay in large groups including
residing in the same areas.
Î How does my asylum seeker certificate help me?
3 The asylum seeker certificate shows that you are seeking
refugee status and protection from UNHCR. It requests
national authorities to allow you to remain in Thailand while
UNHCR determines your claim. You should present it if you are
questioned by the Thai authorities and request that it be
respected.
3 It also includes UNHCR office phone numbers and a
Protection Hotline Number, which you can call if you are
arrested.
3 The certificate does not save you from the arrest by the
police or authorities, if you violate national Thai laws, including
immigration law.
3 The certificate is not a political or travel document.
3 In case of lost or damage, please immediately contact UNHCR
office to request a new certificate.
Step Three: RR tVersion 3.1.0, July 2010 17
Î What about Thai laws?
Unless you have special permission from the Royal Thai Government,
you are not allowed to:
3 Seek or enter into employment in Thailand or carry on any
business, trade or profession. If you do not have a visa, and are
arrested while at work, you may face two separate charges,
namely Illegal Entry and/or Overstay, Illegal Employment.
3 Stay in Thailand after your VISA expires.
3 Engage in illegal and unlawful activities such as forgery of
document, fraud, smuggling, trafficking, threat, domestic violence,
physical assault and sexual abuses.
Î What if I am arrested?
3 Show the police or immigration officials your original
asylum seeker certificate and request them not to arrest
you. This may not guarantee you will not be arrested.
9 Call UNHCR IMMEDIATELY. If you cannot contact UNHCR,
ask your friend to call for you and identify your File-number and
your place or area of arrest If possible, try to get the police
official’s name and tel. number. You must contact UNHCR
as soon as possible, in particular, before you are taken
to the Immigration Detention Centre (IDC).
UNHCR Protection Hotline 02-288-2230,
02-288-2529, 081-914-7495 (office hours),
081-899-7617 (after office hours)
IMPORTANT:
3 You are subject to Thai laws whether or not you are recognized
as a “refugee” by UNHCR. You must obey the laws. You are
responsible for your actions in Thailand and can be punished if
you violate the Thai law.
3 If you do not have a passport and valid visa, the Thai authorities
will consider you an “illegal immigrant”.
3 Asylum Seeker / Refugee certificate is not a substitute for a
passport and a valid visa or a travel document.
18 Version 3.1.0, July 2010
Î What if I give birth in Thailand? What if someone in my
family dies?
3 Refugee/ asylum seeker children born in hospitals are entitled to
birth registration and birth certificate issued by the local
government office. Death certificates are also available.
Contact UNHCR if you wish to obtain either certificate.
Î What if I face sexual and gender based violence?
Î What if I am recognised as a refugee?
After the interview, if you are recognized as a refugee, you
will receive a refugee handbook detailing the rights and
obligations of refugees.
Î What if my claim is rejected?
If your claim is rejected, you have several options:
1. You can lodge an appeal against the first decision within 30
days after you receive the decision.
2. If you decide to appeal:
• Please explain why you believe that the decision reached in your
refugee claim is wrong.
• If you believe that any facts relied upon by UNHCR in reaching the
decision are incorrect, please explain why you believe this and
provide the correct facts.
• Provide any relevant information that was not previously
presented, and explain why it was not provided before.
• You may indicate any issues or incidents relating to the
procedures for processing your refugee claims that you believe
affected your ability to present your claim.
3. In case you wish to return to your country of origin, please
consult UNHCR before making your decision.
Call UNHCR SGBV Hotline immediately at
081-750-4081
17.00-23.00 Working Day, 08.00-23.00 Weekend Version 3.1.0, July 2010 19
Î What other types of services are available?
3 Emergency housing may be available.
3 Supplementary food may be available for extremely
vulnerable refugees.
3 Medical prevention and treatment of diseases for asylum
seekers is provided by COERR/BRC medical unit funded by
UNHCR
3 Education for asylum seekers children is provided by
COERR/BRC education unit on Wednesday funded by Clifford
Chance Foundation and UNHCR
3 Advice, information, and referrals on: housing,
employment, financial issues psychological condition, physical
disabilities and problems adjusting to life in Thailand.
3 A community outreach program visits asylum
seekers/refugees at their homes, brings services to people who
cannot come into COERR/BRC and refers refugees to other
sources of support.
3 UNHCR provides legal /community services counselling
at COERR/BRC on a weekly basis. Check the schedule at
COERR/BRC for exact date and time.
3 Survivors of sexual and gender-based violence (SGBV) or people
with family or marriage problems can receive counselling and
therapy.
20 Version 3.1.0, July 2010
theo: yahoo.groups.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét